Introduction. Currently, amaranth (Amaranthus cruentus L.) is widely used in food industry to increase the protein content of the diet or to enrich the products with minerals to improve their nutritional value. Aim. To evaluate the nutritional value of selected raw materials, intermediate products and food products containing Amaranthus cruentus available on the Polish market. Material & method. The research material covered amaranth seeds, amaranth flour, amaranth-spelt bread, amaranth and raspberry muesli, and different snacks or cookies containing amaranth (amaranth-spelt wafers, sesame-amaranth snacks, amaranth pretzels, amaranth EKO cookies). The samples of the purchased products were analyzed for the basic ingredient content. The carbohydrate content and energy value was calculated. In addition, the content of selected mineral components was determined. The obtained results were analyzed statistically. Results. Among the analyzed products, the amaranth-spelt wafers can be recommended as a good snack during the day as they have proven to be an excellent low-calorie source of easily digestible carbohydrates. Sesameamaranth snacks, containing significant amounts of high bioavailable protein and fat with a high fiber content, can be a perfect component of the diet. The analysis of the nutritional value of amaranth and raspberry muesli showed that this product, in combination with milk or yoghurt, could be a tasty and nutritious meal. Amaranth cookies (sesame-amaranth snacks, amaranth pretzels, amaranth EKO cookies) can successfully replace traditional cakes and cookies. These products have a higher nutritional value and are not inferior in quality and taste to the analogical sweets. Conclusion. The information on the manufacturers’ packaging and labels does not fully reflect the nutritional and dietary value of the analyzed products, moreover, it often differs from the results achieved in our study. However, the amaranth-containing products can be a valuable source of nutrients and improve the diversity of the diet.

Wprowadzenie. Obecnie amarantus (Amaranthus cruentus L.) jest powszechnie stosowany w przetwórstwie spożywczym w celu zwiększenia zawartości białka w diecie lub wzbogacania produktów w składniki mineralne, a tym samym poprawy ich wartości odżywczej. Cel. Ocena wartości odżywczej wybranych surowców, produktów pośrednich oraz produktów spożywczych zawierających Amaranthus cruentus dostępnych na polskim rynku. Materiały i metody. Badaniami objęto nasiona amarantusa, mąkę z nasion amarantusa, mieszankę amarantusowo-orkiszową do wypieku chleba, musli z amarantusem i malinami, wafle orkiszowe z amarantusem, amarantuski sezamowe, precelki razowe z amarantusem, ciastka amarantusowe EKO. W próbkach zakupionych produktów oznaczono zawartość składników podstawowych. Matematycznie wyliczono zawartość cukrów oraz wartość energetyczną. Dodatkowo oznaczono zawartość wybranych składników mineralnych. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej. Wyniki. Z badanych produktów wafle orkiszowe z amarantusem mogą być polecane jako dobra przekąska w ciągu dnia, gdyż okazały się niskokalorycznym, doskonałym źródłem lekkostrawnych węglowodanów. Amarantuski sezamowe, zawierające znaczne ilości białka o wysokiej wartości biologicznej oraz tłuszczu przy znacznym udziale błonnika pokarmowego mogą być idealnym uzupełnieniem diety. Po przeanalizowaniu wartości odżywczej musli z amarantusem i malinami można stwierdzić, że produkt ten w połączeniu z mlekiem lub jogurtem może stanowić smaczny i pełnowartościowy posiłek. Ciastka z amarantusem (amarantuski sezamowe, precelki razowe, ciasteczka amarantusowe EKO) mogą z powodzeniem zastąpić tradycyjne ciasta i ciasteczka. Produkty te mają wyższą wartość odżywczą i nie ustępują składem i smakiem analogicznym słodyczom. Wnioski. Informacje zawarte na opakowaniach i etykietach producentów nie w pełni informują o wartości pokarmowej i dietetycznej, często też różnią się od uzyskanych w badaniach własnych, jednak oferowane półprodukty i produkty mogą stanowić cenne i wartościowe urozmaicenie diety.