Mineral nitrogen occurring at the depth of 60-90 cm of the soil profile, which is unavailable to the main root mass of grassland plants and arable land crops and which is located in this layer due to leaching to deeper soil layers, can pose a serious threat to water quality. This study attempted to evaluate Nmin content in grassland soils depending on soil type, land use, and farming intensity (i.e. livestock density). Regardless of observation period and natural factors evaluated, both land use and grassland use had a significant effect on mineral nitrogen content in the 60-90 cm soil layer. The lowest nitrogen content was shown in grassland mineral soils, whereas the cultivation of both maize and mixed cereals promoted greater accumulation of this nutrient in the soil profile at the depth of 60-90 cm. Mineral nitrogen content also depended on the use of grassland ecosystems. In mineral soils, the highest amounts of Nmin were found in hay grasslands, whereas in organic soils - in hay and pasture grasslands. The lowest amounts of nitrogen in the investigated soil layer were observed in alternate grasslands. It was also revealed that strong significant correlations exist between livestock density and the content of mineral nitrogen in the 60-90 cm soil layer. Calculated regression equation describing those relationships can help the farmer to plan sustainable fertilisation depending on livestock density of his farm.

Azot mineralny występujący na głębokości 60-90 cm profilu glebowego, niedostępny dla głównej masy korzeniowej roślin użytków zielonych i gruntów ornych, a znajdujący się w tej warstwie w wyniku wymywania do głębszych warstw gleby, może stanowić poważne zagrożenie dla jakości wód. W pracy podjęto próbę oceny zawartości Nmin w glebach użytków zielonych w zależności od typów gleby, sposobów jej użytkowania oraz intensywności gospodarowania (np. rozmiary produkcji zwierzęcej). Niezależnie od okresu prowadzonych obserwacji i ocenianych czynników naturalnych istotny wpływ na zawartość azotu mineralnego w warstwie gleby 60-90 cm miały zarówno sposób użytkowania gleby, jak i sposób zagospodarowania użytków rolnych. Najniższą zawartość azotu wykazano w glebach mineralnych użytków zielonych, natomiast zarówno uprawa kukurydzy, jak i mieszanek zbożowych sprzyjała większemu nagromadzeniu tego składnika w profilu glebowym na głębokości 60-90 cm. Zawartość azotu mineralnego zależała także od sposobu użytkowania ekosystemów trawiastych. W glebach mineralnych najwyższe ilości Nmin stwierdzano pod wpływem użytkowania kośnego, zaś na organicznych – kośno-pastwiskowego. Najmniejsze ilości azotu w ocenianej warstwie gleby notowano pod przemiennymi użytkami zielonymi. Wykazano także istnienie znaczącej zależności pomiędzy rozmiarami produkcji zwierzęcej a zawartością azotu mineralnego na głębokości 60-90 cm profilu glebowego. Otrzymane równania regresji mogą ułatwić rolnikom planowanie zrównoważonego nawożenia w zależności od obsady zwierzęcej w ich gospodarstwach.