Farmaceutyki w środowisku i ich wpływ na organizmy wodne.
Opis bibliograficzny
Szczegóły publikacji
Streszczenia
Farmaceutyki to różnorodna pod względem chemicznym grupa związków, która wywiera określone skutki farmakologiczne na organizmy żywe. Przedostają się one do środowiska głównie wraz ze ściekami komu-nalnymi i szpitalnymi. Dodatkowym źródłem farmaceutyków w ściekach jest nieprawidłowa utylizacja przeterminowanych leków oraz przemysłowa hodowla zwierząt, w tym akwakultura. Za szczególnie nie-bezpieczne uznaje się takie związki, które charakteryzują się trwałością w środowisku, zdolnością do bio-magnifikacji i wysoką aktywnością biologiczną. Najczęściej wykrywanymi farmaceutykami w wodach powierzchniowych są niesteroidowe leki przeciwzapalne, antybiotyki, środki hormonalne, leki regulujące przemianę lipidową, leki psychotropowe i β-blokery. Obserwowanymi objawami toksyczności ostrej są immobilizacja i podwyższona śmiertelność, ograniczony wzrost i reprodukcja, zmiany morfologiczne, histo-patologiczne i fizjologiczne oraz zmiany w behawiorze. Niektóre substancje farmaceutyczne wykazują toksycz-ność ostrą dla organizmów wodnych w stężeniach poniżej 1 mg/L, większość jednak oddziałuje toksycznie na organizmy w stężeniach powyżej 1 mg/L. Stężenia farmaceutyków w wodach powierzchniowych wahają się od ng/l do μg/l, więc ostry toksyczny wpływ na organizmy jest mało prawdopodobny. Bardzo niewiele natomiast wiadomo na temat długoterminowego wpływu rzeczywistych stężeń środków farma-ceutycznych na organizmy wodne oraz wpływu innych substancji toksycznych chronicznie występujących w środowisku wodnym na zmianę toksyczności poszczególnych farmaceutyków. Słowa kluczowe: toksyczność ostra, toksyczność chroniczna, organizmy modelowe, biomarkery
Open Access
Linki zewnętrzne
Identyfikatory
Metryki
Eksport cytowania
Wsparcie dla menedżerów bibliografii:
Ta strona wspiera automatyczny import do Zotero, Mendeley i EndNote. Użytkownicy z zainstalowanym rozszerzeniem przeglądarki mogą zapisać tę publikację jednym kliknięciem - ikona pojawi się automatycznie w pasku narzędzi przeglądarki.
Informacje dodatkowe
Rekord utworzony: | 18 stycznia 2024 08:13 |
---|---|
Ostatnia aktualizacja: | 11 marca 2025 13:57 |