Background: Knowledge concerning the value of menstrual cycle observation and its use to monitor reproductive health is underestimated and limited in women’s health promotion, education and health care. The American College of Obstetricians and Gynecologists and the Academy of Pediatrics recommend that observations of a developing cycle should start as early as during puberty in order to pre-screen girls for the risk of fertility disorders such as polycystic ovar y syndrome. With numerous reports of fertility issues on the rise, such a simple tool as self-observation of the menstrual cycle becomes particularly useful as it provides an insight into the natural rhythm of fertility and, in the case of abnormalities, i.e. any deviations from its normal course, reduces the time until the first medical consultation. In Poland, there are several non-governmental and non-profit organisations which, through certified teachers of fertility awareness methods, can professionally support the educational process of adolescents and adults as well as health care professionals in the field of fertility awareness, health education, and natural family planning. Aim: The aim of the presented study was to analyse 105 menstrual cycle observation sheets among Polish women who did not use contraception in accordance with the principles of the symptothermal double-check method. Method: The study was performed using the documentation analysis method, with 105 menstrual cycle observation sheets and the SPSS Statistics software suite, version 25. The level considered statistically significant was p < 0.05. Results: The average age of the studied women was 29 years. The majority of them, i.e. more than 58%, were unmarried and childless (79.1%). The average length of the menstrual cycle was 28.6 days. The average duration of the luteal phase was nearly 13 days. The average number of days of highly fertile mucus was nearly 4 days. The average length of cycles in women over 35 years of age was 28.88 days, while in women under 35 years of age 28.48 days. The age of onset of the first menstrual period ranged between 10 and 17 years of age. Conclusions: The studied group of women was homogeneous in terms of the adopted eligibility criteria, i.e. they had typical cycles and did not use contraceptive methods. The examined parameters of the menstrual cycle – the average length of the cycle, the course of the luteal phase, and the average duration of highly fertile mucus – satisfied the criteria of a normal cycle according to the symptothermal double-check method.

Wstęp: Wiedza dotycząca wartości obserwacji cyklu miesiączkowego oraz jej wykorzystania do monitorowania stanu zdrowia prokreacyjnego jest niedoceniana i ograniczona w zakresie edukacji prozdrowotnej kobiet oraz służby zdrowia. Amerykańskie Towarzystwo Położników i Ginekologów oraz Akademia Pediatrii , komitet ds. młodzieży rekomenduje rozpoczęcie obserwacje kształtującego się cyklu już w okresie dojrzewania celem wstępnego przesiewu dziewcząt , z grup ryzyka zaburzeń płodności np. zespołu policystycznych jajników. Wobec licznych doniesień dotyczących narastania problemów z płodnością tak proste narzędzie jak samoobserwacja cyklu miesiączkowego staje się szczególnie przydatna do poznania naturalnego rytmu płodności a w przypadku nieprawidłowości tj. odbiegania od przebiegu typowego skraca czas do pierwszej konsultacji lekarskiej. W Polsce istniej kilka pozarządowych niedochodowych organizacji, które poprzez dyplomowanych nauczycieli metod rozpoznawania płodności mogą profesjonalnie wspierać nauczanie młodzieży, dorosłych oraz zainteresowanych osób pracujących w służbie zdrowia w zakresie rozpoznawania płodności , edukacji prozdrowotnej oraz naturalnego planowania rodziny. Celem prezentowanej pracy było analiza 105 kart obserwacji cykli miesiączkowych u polskich kobiet nie stosujących antykoncepcji zgodnie z zasadami metody objawowo-termicznej podwójnego sprawdzenia. Metoda: Badanie wykonano przy użyciu metody analizy dokumentacji, 105 kart obserwacji cykli miesiączkowych z użyciem pakietu statystycznego SPSS Statistics w wersji 25. Za istotny statystycznie przyjęto poziom p < 0,05. Wyniki: Średni wiek badanych kobiet wynosił 29 lat. Większość badanych kobiet tj. ponad 58% było niezamężna i bezdzietna (79,1%). Średnia długość cyklu miesiączkowego wynosiła: 28,6 dni. Średni czas trwania fazy lutealnej wyniósł niemal 13 dni. Średnia długość dni występowania śluzu wysoce płodnego wyniosła blisko 4 dni. Średnia długość cykli kobiet powyżej 35 r. ż. wyniosła: 28,88 dni, natomiast u kobiet poniżej 35 r. ż. 28,48 dni. Wiek wystąpienia pierwszej miesiączki badanych kobiet wahał się pomiędzy 10-tym a 17-tym rokiem życia. Wnioski: Badana grupa kobiet była jednolita pod względem przyjętych kryteriów kwalifikacji tzn. posiadała cykle typowe i nie stosowała metod antykoncepcji. Zbadane parametr y cyklu miesiączkowego tj.: średnia długość cyklu , przebieg fazy lutealnej oraz średnia długość występowania śluzu wysoce płodnego spełniały kryteria prawidłowego cyklu wg metody objawowo- termicznej podwójnego sprawdzenia. Słowa kluczowe: cykl miesiączkowy, metody rozpoznawania płodności, zdrowie prokreacyjne.