Progress in cereals transformation which can be observed for last two decades has great importance in the development of plant science and agriculture. So far, non-vector tech-niques, particularly direct gene transfer using „gene gun”, have been often applied in cereals trans-formation. However, agrobiotechnology achievements enabled cereals transformation with the soil bacterium Agrobacterium tumefaciens. Initially, it was believed that this technique cannot be applied to cereals because monocotyledones are outside the host range of the crown gall disease. Nowadays, the top five cereals with the highest economic significance – rice (Oryza sativa L.), maize (Zea mays L.), wheat (Triticum aestivum L.), barley (Hordeum vulgare L.) and sorghum (Sorghum bicolor L.) are quite efficiently transformed by A. tumefaciens. By means of molecular genetic tools it is possible to obtain cereals with new, improved traits. The present paper is focusedon agricultural development which can by observed by the application of GM cereals tolerant to biotic and abiotic stress factors. Moreover, we summarized the latest achievements in cereals transformation.

Postęp w zakresie transformacji zbóż, jaki miał miejsce przez ostatnie dwie dekady, ma ogromne znaczenie dla nauki oraz rolnictwa. Dotychczas w transformacji zbóż posługiwano się głównie technikami bezwektorowymi, przede wszystkim bezpośrednią metodą transferu genów, tzw. strzelbą genową (gene gun). Osiągnięcia z zakresu agrobiotechnologii umożliwiły transformację zbóż przy użyciu bakterii glebowej Agrobacterium tumefaciens, która do niedawna nie była wykorzystywane w doświadczeniach na zbożach, gdyż rośliny jednoliścienne nie stanowią dla niej organizmu gospodarza i nie wykazują objawów choroby guzowatości korzenia przez nią powodowanej. Obecnie pięć gatunków zbóż o największym znaczeniu gospodarczym – ryż (Oryza sativa L.), kukurydza (Zea mays L.), pszenica (Triticum aestivum L.), jęczmień (Hordeum vulgare L.) i sorgo (Sorghum bicolor L.) – jest powszechnie poddawanych transformacji z udziałem A. tumefaciens. Wykorzystanie narzędzi genetyki molekularnej pozwala na uzyskanie zbóż o nowych, polepszonych cechach. W niniejszej pracy skupiono się na możliwości rozwoju rolnictwa poprzez wdrażanie genetycznie zmodyfikowanych zbóż odpornych na stresy biotyczne i abiotyczne oraz podsumowano najważniejsze osiągnięcia ostatnich lat z zakresu transformacji zbóż.