Immunosupresji wywołanej przez skażenie środowiska i pożywienia przypisuje się coraz większe znaczenie w chorobach człowieka i zwierząt. Niekorzystny wpływ na układ odpornościowy mają niektóre powszechnie stosowane substancje, takie jak metale ciężkie, pestycydy, nawozy sztuczne, składniki mas plastycznych. Podwyższona zawartość żelaza, manganu, cynku, miedzi, niklu, kadmu i ołowiu, nawet w granicach uznawanych za dopuszczalne, wywołuje zaburzenia w komórkowych odczynach obronnych. Nasilenie odporności przeciwzakaźnej pszczół robotnic w okresie zimowania jest mniejsze niż pszczół robotnic przed i po zimowaniu. Nawet subletalne zatrucia pestycydami wpływają supresyjnie na odporność czerwia i pszczół.

Immunosuppression as a result of environment pollution and polluted ford plays a bigger and bigger role in the pathology of human beings and animals. It is a well known deleterious effect of heavy metals, pesticides, fertilizers, plastics on the immune system of the honey bee. The in-creased levels, even at permissible limits, of iron, manganese, zinc, copper, nickel, cadmium and lead, destroy the haemocytic immune responses. The level of protective immunity in wintering honey bees is lower than that in bees before and after wintering. Even sublethal pesticide intoxica-tions suppress the immune responses of the honey bee brood and bees.