The article presents a statistical model of dynamic viscosity changes in engine oils. The dynamic viscosity changes at the temperature of 150°C and a shear rate of 129 and 258 s-1 were calculated for five in-service oil groups tested. A detailed description of oil groups and the car fleet was presented in the first part of the article series. The aim of the study was to develop a statistical model based on dynamic viscosity changes which could be used to predict oil condition changes during operation. The models of linear regression were prepared on the basis of the least squares method. The estimated regression equation in the form of Y = A + B*X, makes it possible to calculate average predictive values for parameters (Y) at given mileage (X). Although the oils belonged to the same viscosity class and were operated under similar conditions, engine oils from the PE group had a significantly lower dynamic viscosity compared with other oil groups. They were also characterized by the least steep slope of the dynamic viscosity curve and the obtained values remained within the limits of approximately 45,000 km (extrapolation). Prediction intervals were also relatively narrow in this group of oils, which is confirmed by the lowest standard error of the estimate among the five oil groups analyzed. Point predictions for the engine oils tested at two shear rates indicate that there are close correlations between the two. The obtained results may facilitate decision-making regarding oil change schedules.

W pracy zaprezentowano statystyczny model zmian lepkości dynamicznej olejów silnikowych. Do modelowania wykorzystano wyniki badań lepkości dynamicznej mierzonej w temperaturze 150°C przy dwóch prędkościach ścinania (129 i 258 s-1) dla grupy 5 olejów eksploatowanych w jednorodnej flocie pojazdów zaprezentowane w części pierwszej. Celem prze-prowadzonych badań była próba uzyskania narzędzia statystycznego umożliwiającego predykcję zmian lepkości dynamicznej w okresie eksploatacji olejów silnikowych. Modele regresji liniowej szacowano klasyczną metodą najmniejszych kwadratów. Oszacowane równania regresji, mające postać Y = A + B*X, umożliwiają dokonanie punktowych predykcji przeciętnych wartości parametrów (Y) dla zadanej wielkości przebiegu (X). Mimo iż oleje należały do takiej samej klasyfikacji lepkościowej i były eksploatowane w zbliżonych warunkach eksploatacji, otrzymano wyróżniająco niskie wyniki dla olejów grupy PE. Charakteryzowały się one niższą lepkością dynamiczną w stosunku do pozostałych olejów oraz najłagodniejszym nachyleniem krzywej zmian lepkości dynamicznej, utrzymującym się w granicach dopuszczalnych do przebiegu około 45 000 km (ekstrapolacja). Warte podkreślenia są również bardzo wąskie przedziały predykcji dla olejów tej grupy, co potwierdza najniższy błąd szacunku spośród pięciu analizowanych grup olejowych. Obserwacja predykcji punktowych dla analizowanych olejów przy dwóch prędkościach ścinania pozwoliła stwierdzić, że dla obu prędkości ścinania występują zbliżone zależności. Uzyskane wyniki mogą okazać się pomocne podczas podejmowania racjonalnych decyzji dotyczących okresu eksploatacji olejów silnikowych.